ΟΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ, Ο Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1914-1918 ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ.

Σε λίγες μέρες γιορτάζουμε την 105^η επέτειο της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον Ελληνικό στρατό.

Όπως είναι γνωστό, οι Βαλκανικοί πόλεμοι έγιναν το 1912-1913, για την ικανοποίηση των εθνικών διεκδικήσεων των Βαλκανικών κρατών εναντίον της Τουρκίας. 

Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος  άρχισε τον επόμενο χρόνο 1914 και τελείωσε το 1918 με την ήττα των Κεντρικών Δυνάμεων. Ποία η σχέση μεταξύ Βαλκανικών πολέμων και του Α’ΠΠ; Είναι τυχαία η χρονική εγγύτητα των γεγονότων; Οι Βαλκανικές δυνάμεις, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βουλγαρία και Ελλάδα επιτέθησαν στην Τουρκία χωρίς συνεννόηση με τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής, δηλαδή Γαλλία, Αγγλία Ρωσσία;  Είναι δυνατόν; Μήπως άλλοι ήταν οι κύριοι στόχοι;

Γνωρίζουμε ότι η συμμαχία Βουλγαρίας Μαυροβουνίου και Σερβίας υποκινήθηκε από την Τσαρική Ρωσσία. Αργότερα έβαλε ο Ελ. Βενιζέλος (και η Αγγλία) στην συμμαχία και την Ελλάδα, η οποία έγινε δεκτή λόγω του στόλου, και τον Οκτώβριο του 1912 άρχισαν οι εχθροπραξίες.  Μια ματιά όμως στον χάρτη της εποχής νομίζω ότι αποκαλύπτει τα βαθύτερα αίτια. 

Στις αρχές του 20^ου αιώνα η Γερμανική Αυτοκρατορία, που ήταν η ανερχόμενη βιομηχανική δύναμη, επιθυμούσε να συνδεθεί με τον Περσικό Κόλπο μέσω της Baghdad Railway, ώστε να τροφοδοτεί την Γερμανική Οικονομία με πετρέλαιο, και μέσω της ίδιας διαδρομής να στέλνει τα προϊόντα της στην Ασία. Αυτό θα το πετύχαινε μέσω των συμμάχων της, της Αυτοκρατορίας της Αυστροουγγαρίας και της Οθωμανικής Τουρκίας. 

Αυτό ήταν μεγάλο πρόβλημα για την Αγγλία, την Γαλλία και την Ρωσία. Η Αγγλία ήταν η χώρα που είχε ισχυρή παρουσία στον Περσικό Κόλπο και προσδοκούσε να έχει τον έλεγχο του πετρελαίου του Ιράν. Η κάθοδος της  Γερμανίας απειλούσε και την παρουσία της Αγγλίας στην Ινδία, την σημαντικότερη αποικία της.

Η Ρωσική Αυτοκρατορία ήταν η δύναμη που ήλεγχε την Κασπία Θάλασσα και το πετρέλαιο του Μπακού. Επίσης η Ρωσική Αυτοκρατορία διεκδικούσε τον έλεγχο του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων, τα οποία είχε στον έλεγχο της η Οθωμανική Αυτοκρατορία, και τα οποία εμπόδιζαν την κάθοδο της Ρωσίας στις “ζεστές” θάλασσες (Μεσόγειος Θάλασσα).

Η Γαλλία ήταν σε μία σχεδόν συνεχή εμπόλεμη κατάσταση με την Γερμανία, αφού ανάμεσα τους βρίσκονταν πλούσια αποθέματα άνθρακα, όπως για παράδειγμα στην περιοχή της Αλσατίας και της Λωρραίνης.

Μια ματιά στον χάρτη μας δείχνει ότι η Γερμανία και η Αυστρία είχαν κοινά σύνορα με την Τουρκία στην περιοχή μεταξύ Σεράγεβο και Νόβι Παζάρ. Με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913, οι Άγγλοι, οι Γάλλοι και οι Ρώσοι, κατάφεραν να υψώσουν ένα τείχος ανάμεσα στην Γερμανική και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, εμποδίζοντας την σύνδεση τους. Ενώ Αυστρία και Τουρκία συνόρευαν ΝΑ του Σεράγεβο, βρέθηκαν να έχουν απόσταση εκατοντάδες χιλιόμετρα, από το Σεράγεβο ως την Αδριανούπολη. Έτσι η βιομηχανική και αναπτυσσόμενη Γερμανία αποκλείστηκε από τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής.

Μια παράπλευρη επιτυχία της Αγγλίας και Γαλλίας ήταν ο αποκλεισμός της Ρωσσίας από τις "ζεστές θάλασσες", με την επέκταση της Ελλάδας σε όλο σχεδόν το Βόρειο Αιγαίο, μετά την ήττα της Βουλγαρίας στον Β' Βαλκανικό πόλεμο. 

Όπως είναι γνωστό, στο Σεράγεβο, λίγους μήνες αργότερα δόθηκε η αφορμή για την κήρυξη του Α’ ΠΠ. με την δολοφονία του διαδόχου του Αυστριακού θρόνου, από δύο Σέρβους εθνικιστές. 

Πολλοί ισχυρίζονται, και προσωπικά νομίζω ότι έχουν δίκιο ότι ο Β’ΠΠ ήταν συνέχεια του πρώτου. Έγινε και αυτός για τον ζωτικό χώρο της Γερμανίας,  Lebensraum.

Ο Χίτλερ πήγε προς τα πετρέλαια από δυό δρόμους. Από τον δρόμο της Αφρικής και τον δρόμο της Ρωσσίας. Σταμάτησε στο Ελ Αλαμέιν στην Αφρική και  στο Στάλινγκραντ στην Ρωσσία,