Καλάβρυτα, 13 Δεκεμβρίου 1943.

Όλοι οι Έλληνες σχεδόν ξέρουμε τι συνέβη στα Καλάβρυτα την 13 Δεκεμβρίου 1943.
Αυτό όμως είναι η μισή ιστορία. Καλό είναι (αν και φαίνεται όχι για όλους) να ξέρουμε όλη την ιστορία.
Έτυχε προ δεκαετίας να διαβάσω το πολύ καλό ιστορικό βιβλίο, "Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα"
του Hermann-Frank Meyer, Εκδόσεις Εστίας.

Εκεί για πρώτη φορά μετά αρκετές δεκαετίες, έμαθα όλη την ιστορία του ναζιστικού εγκλήματος των αντιποίνων στα Καλάβρυτα. Το βιβλίο αυτό όπως και το άλλο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα, το "Αιματοβαμένο Εντελβάις", συνιστώ ανεπιφυλάκτως σε όσους ενδιαφέροναται για την Ελληνική Ιστορία στα χρόνια της κατοχής. Είναι αντικειμενικά με λεπτομέρειες, πηγές και ντοκουμέντα.
Την υπόλοιπη μισή, από την ευρέως γνωστή ιστορία των Καλαβρύτων λοιπόν, την παραθέτω εδώ, όπως την ξαναδιάβασα όχι από το εκτενές βιβλίο του Meyer, αλλά από το Marketnews.gr.

"Το μεσημέρι της 16ης Οκτωβρίου 1943 ο 5ος λόχος του 749 Συντάγματος της 117ης Μεραρχίας της Βέρμαχτ, με έδρα το Αίγιο, με 100 περίπου άνδρες και επικεφαλής τον Αυστριακό λοχαγό Χανς Σόμπερ (Schober) κινούνταν προς τα Καλάβρυτα. Έκαναν την βαριά αμέλεια να μην πάρουν μαζί τους ασύρματο και δεν μπορούσαν να καλέσουν βοήθεια. Ξαφνικά δέχεται επίθεση από ομάδα 350 ανταρτών του ΕΛΑΣ. Ο λόχος που αποτελούνταν κυρίως από βοηθητικούς εγκλωβίζεται στην απόκρημνη χαράδρα της Κερπινής. Τη νύχτα 15 περίπου Γερμανοί σπάζουν τον κλοιό και επιστρέφουν στο Αίγιο. Το πρωί οι υπόλοιποι παραδίνονται. Είχαν 4 νεκρούς και 3 τραυματίες. Ο ΕΛΑΣ είχε 6 νεκρούς.
Πάγιες διαταγές του αρχηγείου του ΕΛΑΣ ήταν οι αιχμάλωτοι να εκτελούνται επί τόπου, αλλά πώς να εκτελέσεις 81 άτομα; Μεταφέρουν λοιπόν τους αιχμαλώτους οι Ελασίτες αρχικώς στα Καλάβρυτα. Τους γδύνουν, τους πλιατσικολογούν και τους διαπομπεύουν. Τους 3 τραυματίες, τους βάζουν σε ένα πρόχειρο νοσοκομείο του ΕΛΑΣ που λειτουργεί στο ξενοδοχείο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, δήθεν για να νοσηλευτούν. Στην πραγματικότητα τους παραδίνουν στην ΟΠΛΑ, την οργάνωση δολοφόνων του ΕΛΑΣ. Η ΟΠΛΑ τους βασανίζει και τους σκοτώνει χτυπώντας τους στο κεφάλι με γκασμά. Πετάει τα πτώματά τους σε ένα ξεροπήγαδο των Λιγνιτωρυχείων «Ξυδιάς», νοτίως των Καλαβρύτων.
Το γεγονός μαθεύεται στα Καλάβρυτα. Για να αποσείσουν το άγος οι Καλαβρυτινοί ανασύρουν τις σορούς των Γερμανών από το πηγάδι και τις θάβουν χριστιανικά στο νεκροταφείο.
Την άλλη μέρα, 18 Οκτωβρίου, ο ΕΛΑΣ μετακινεί τούς 78 εναπομείναντες αιχμαλώτους στα Μαζέικα. Οι Γερμανοί μαθαίνουν τα καθέκαστα και ζητούν την απελευθέρωσή τους. Τις διαπραγματεύσεις αναλαμβάνει ομάδα επιφανών Καλαβρυτινών με επικεφαλής τον αρχιμανδρίτη Κωνστάντιο Χρόνη (μετέπειτα Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως). Ματαίως προσπαθούν να πείσουν την ηγεσία του ΕΛΑΣ να απελευθερώσει τους αιχμαλώτους. Οι Γερμανοί είχαν δεχθεί να απελευθερώσουν ακόμα και κρατούμενους κομμουνιστές για ανταλλαγή. Προειδοποιούσαν όμως ότι αν πάθαιναν κάτι οι αιχμάλωτοι, για κάθε νεκρό Γερμανό θα σκότωναν 50 κατοίκους της περιοχής. Ο ΕΛΑΣ προφανώς ήθελε το ίδιο. Τα Καλάβρυτα ήταν πλούσια σχετικά κωμόπολη, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ταξικά εχθρική. Άλλωστε οι εκτελέσεις αμάχων Ελλήνων σε αντίποινα των δικών τους εγκλημάτων ανάγκαζαν χιλιάδες ανθρώπους να βγαίνουν στο βουνό για να γλυτώσουν από την οργή των Γερμανών ή από τις σφαγές Ελλήνων που ο ίδιος ο ΕΛΑΣ διέπραττε συστηματικά, παγιώνοντας την εξουσία του και παίρνοντας θέση μάχης για την κατάληψη της Ελλάδας και την προσάρτησή της στο κομμουνιστικό στρατόπεδο, μετά τη διαφαινόμενη ήττα του Άξονα.
Έτσι στις 7 Δεκεμβρίου 1943 ο ΕΛΑΣ μεταφέρει τους 78 Γερμανούς αιχμαλώτους στη θέση Μαγείρου του Χελμού. Τους εκτελεί και πετάει τα πτώματά τους σ’ ένα βάραθρο 80 μέτρων.
Οι Γερμανοί το μαθαίνουν. Μαθαίνουν και για την τύχη των 3 τραυματιών. Στις 10 Δεκεμβρίου 1943 κάνουν εκταφή των σορών τους και νεκροψία. Διαπιστώνουν τον φριχτό τρόπο με τον οποίο δολοφονήθηκαν.
Τη συνέχεια την ξέρουμε"... 
Από κει και πέρα μας τα έχουν πεί.
13 Δεκεμβρίου 1943.